DIETA W ZESPOLE POLICYSTYCZNYCH JAJNIKÓW

 

Zespół Policystycznych Jajników to powszechnie występujące zaburzenie endokrynne, które jest jedną z głównych przyczyn zaburzeń płodności u kobiet.

W obrazie klinicznym PCOS często obserwuje się: hiperinsulinemię, będącą efektem insulinooporności oraz nieregularne bądź rzadkie miesiączkowanie. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o insulinooporności, kliknij tutaj!

Jako późne następstwo, głównie u pacjentek otyłych może wystąpić zespół metaboliczny, a następnie cukrzyca typu 2.  Dodatkowo kobiety z PCOS są bardziej narażone na rozwój dyslipidemii, miażdżycy, nietolerancji glukozy, cukrzycy typu2 oraz nadciśnienia tętniczego.

Przeczytaj więcej o cholesterolu TUTAJ lub o cukrzycy typu 2 TUTAJ. 

Dietoterapia oraz regularna aktywność fizyczna to podstawa leczenia niefarmakologicznego pacjentek z PCOS. Przyjrzyjmy się zatem jaką dietę powinny wybrać pacjentki zmagające się z tym schorzeniem.

Mając na uwadze różne przesłanki patofizjologiczne, pozytywny wpływ na leczenie PCOS może przynieść ograniczenie węglowodanów w diecie. Będzie to sprzyjać zmniejszeniu hiperinsulinemii oraz jej następstw metabolicznych. Wprowadzane do diety węglowodany powinny posiadać niski indeks glikemiczny oraz obfitować w błonnik pokarmowy. Składnik ten jest o tyle istotny, gdyż zmniejsza markery stanu zapalnego oraz poprawia wrażliwość tkanek na insulinę.

Ze względu na ograniczenie ilości węglowodanów, w diecie kobiet z PCOS powinno zwiększyć się udział białek do około 15 - 20% dziennego zapotrzebowania energetycznego. Taka zmiana, może pozytywnie wpłynąć na poprawę różnych parametrów metabolicznych t.j.: obniżenie wartości glikemii na czczo, zmniejszenie cholesterolu całkowitego oraz frakcji LDL, triglicerydów czy zmniejszenie androgenemii.

     Z uwagi na ograniczenie w diecie kobiet z PCOS ilości węglowodanów, tłuszcze powinny stanowić około 35% dziennego zapotrzebowania energetycznego. Wyniki badań wykazują pozytywny wpływ PUFA typu omega-3 na zespół metaboliczny, poprzez poprawę insulinowrażliwości oraz parametrów lipidowych oraz zwiększenie stężenia adiponektyny. Suplementacja kwasami tłuszczowymi może przyczynić się do przywrócenia regularności cykli miesiączkowych i zmniejszenia objawów PCOS.  Do najlepszych źródeł kwasów omega-3 zalicza się: tłuste ryby, olej lniany i rydzowy oraz tran.

POZNAJ DIETĘ LOW IG TUTAJ!

       Nie jest to tajemnicą, że ogólnym założeniem diety jest ograniczenie uczucia głodu oraz zapewnienie prawidłowego funkcjonowania organizmu.  Jadłospis powinien być dobrze zbilansowany pod względem wartości odżywczej oraz zapotrzebowania energetycznego. Nie wiesz jak je obliczyć? Niedawno pojawił się na ten temat artykuł. Sprawdź tutaj!

        Ważna jest regularność posiłków, a także zwrócenie uwagi na odpowiednie spożycie wody. Badania wykazały, iż nawet niewielka redukcja masy ciała na poziomie 2-5 % poprawia wrażliwość tkanek na insulinę oraz wpływa korzystnie na poprawę zaburzeń humoralnych, toteż bardzo istotnym wydaje się wprowadzenie diety redukcyjnej u otyłych pacjentek z PCOS. 

Odpowiednio dopasowana dieta i wysiłek fizyczny są najskuteczniejszymi interwencjami zmniejszającymi ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 u osób z nieprawidłową tolerancją glukozy. Dlaczego wysiłek fizyczny jest tak ważny? Dowiedz się tutaj!

Niestety w praktyce, kobietom często brakuje motywacji lub inne czynniki sprawiają, że nie są one w stanie wdrożyć do swojego życia prawidłowych nawyków. Mając na uwadze złożoną patogenezę PCOS sugeruje się, że opiekę nad pacjentką powinien sprawować interdyscyplinarny zespół specjalistów między innymi ginekolog, endokrynolog, diabetolog, psycholog, dietetyk oraz trener personalny. 

Autorką artykułu jest

BIBLIOGRAFIA

Azziz R, Carmina E, Dewailly D, Diamanti-Kandarakis E, Escobar-Morreale HF, Futterweit W, Janssen OE, Legro RS, Norman RJ, Taylor AE, Witchel SF; Androgen Excess Society. Positions statement: criteria for defining polycystic ovary syndrome as a predominantly hyperandrogenic syndrome: an Androgen Excess Society guideline. J Clin Endocrinol Metab. 2006 Nov;91(11):4237-45

Douglas CC., Gower BA, Darnell BE, et al. Role of diet in the treatment of polycystic ovary syndrome. FertilSteril. 2006; 85(3): 679-688, doi: 10.1016/j.fertnstert. 2005.08.045, indexed in Pubmed: 16500338.

Dutkowska A., Konieczna A., Breska-Kruszewska J., Sendrakowska M., Kowalska I., Rachoń D. Zalecenia dotyczące postępowania niefarmakologicznego u kobiet z PCOS celem zmniejszenia masy ciała i poprawy zaburzeń metabolicznych Endokrynologia Polska 2019; 70 (2)

Frary JMC, Bjerre KP, Glintborg D, et al. The effect of dietary carbohydrates in women with polycystic ovary syndrome: a systematic review. Minerva Endocrinol. 2016; 41(1): 57–69, indexed in Pubmed: 24914605.

Gajewska D, Myszkowska-Ryciak J, Lange E, et al. Standardy leczenia dietetycznego otyłości prostej u osób dorosłych. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Dietetyki 2015. Dietetyka. 2015; 8.

Galletly C, Moran L, Noakes M, et al. Psychological benefits of a high-protein, low-carbohydrate diet in obese women with polycystic ovary syndrome — a pilot study. Appetite. 2007; 49(3): 590–593, doi: 10.1016/j. appet.2007.03.222, indexed in Pubmed: 17509728.

Kłósek P.,  Grosicki S., Całyniuk B. Dietoterapia w zespole policystycznych jajników — zalecenia praktyczne/ Nutrition therapy in polycystic ovarian syndrome — practical recommendations. Forum Zaburzeń Metabolicznych 2017, tom 8, nr 4, 148–154